خبر اسماعیل

70 درصد از سیاره‏ زمین پوشیده از آب است امّا تا سال 2008 میلادی، 43 کشور دنیا با کمبود آب مواجه بودند. در عین حال میانگین مصرف آب توسط انسان سال به سال افزایش می‏یابد. برای مثال مصرف آب در سطح دنیا طی سال‏های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۵ میلادی، 3 برابر افزایش یافته است.

بر اساس استانداردهای بین‏ المللی، اگر میزان سرانه‏ آب شیرین کشوری، حداقل 1700 مترمکعب باشد مشکل کم‏ آبی در آن کشور وجود ندارد. کشورهایی که سرانه‏ آب آن‏ها بین 1000 تا 1700 مترمکعب است، کم‏‌آب به‌ حساب می‌آیند و کشورهایی با سرانه‏ آب کمتر از 1000 مترمکعب دچار بحران آب هستند. تا سال 1386 سرانه‏ مصرف آب در ایران 1500 مترمکعب بوده و پیش‏ بینی می‏شود با روند فعلی مصرف آب و کاهش بارندگی در کشور،‪ سرانه‏ مصرف آب در سال‏های آینده بشدّت کاهش یابد.

با توجه به کمبـود آب و مصـرف نـادرست و بی‏ رویه آن در کشـور، ایـران تا سـال 2025 میلادییکی از کشورهایی است که دچار بحران آب خواهد شد و این؛ واقعیتی بسیار نگران کننده است.

نِشست پوسته‏ زمین، ایجاد فروچاله‌ها، خسارت به خطوط انتقال آب- نفت و گاز، دکل‌های برق، پل‌ها، تأسیسات و سازه‌های زیربنایی، مهاجرت، بیکاری و افزایش تنش‌های اجتماعی؛ از جمله پیامدهای کمبود ‌آب و برداشت بی‏ رویه از آب‏های زیرزمینی است.

در حال حاضر دسترسی به آب سالم و شیرین یکی از شاخص‏های مهم و نمایانگر شکاف میان کشور‏های پیشرفته و عقب‏ مانده است. پیش ‏بینی می‏شود در اثر رشد سریع جمعیت، افزایش دمای کره‏ زمین و همچنین کمبود آب شیرین، بحران‏های نظامی در نقاط مختلف دنیا به وقوع بپیوندد.

برخی از این درگیری‏ها؛ بر سر آب رودخانه‏ های مرزی و مشترک می‏باشد، به طوری که ۲۶۱ رودخانه در دنیا وجود دارد که از میان ۲ کشور می‌گذرد و حداقل ۲ کشور باید آب آن را بین خود تقسیم کنند. نمونه‌ای از این رودخانه‏ ها، رودخانه‏ نیل است که باید بین ۹ کشور تقسیم شود.

هم اکنون در بسیاری از کشورهای قاره‏ آفریقا مانند کنیا، سومالی، نیجریه، بورکینا فاسو، مالی و چاد درگیری‌های خونینی بر سر آب وجود دارد.

تا‏کنون بین کشورهای سوریه، ترکیه و عراق بر سر رودخانه‏ های «دِجله» و «فُرات» بحران‌هایی به‌ وجود آمده است. کشور ترکیه با احداث سد بر روی رودخانه‏ فُرات در داخل خاک خود، کشور عراق را دچار بحران و کم‏ آبی نموده است.

یکی دیگر از مسائل قابل توجه در اثر کمبود و کاهش آب سالم و آشامیدنی کره‏ زمین، خطر مرگ انسان‏ها به علّت تشنگی، گرسنگی و عدم رعایت مسائل بهداشتی است.

«سازمان ملل متحد» در گزارشی به نام «توسعه انسانی 2006»، این چنین بیان می‏دارد که در حال حاضـر سالانه حدود یک میلیــون و هشتصــد هزار کودک در سراسر دنیا، بعلت عدم دسترسی به آب آشامیدنی سالم، جان خود را از دست می‏دهند و تقریباً نیمی از افراد ساکن کشور‏های کم توسعه و در حال توسعه، مبتلا به بیماری‏هایی هستند که ناشی از آلودگی آب است.

کمبود آب شیرین در قاره‏ آفریقا

بر اساس گزارش ماه مارس سال 2008 میلادی انجمن «همبستگی» در کشور فرانسه به مناسبت روز جهانی آب، استفاده از آب تصفیه نشده در بسیاری از کشورها و در پی آن ابتلا به بیماری‏های همه‏ گیر مانند «وبا»، «حصبه»، «هپاتیت» و «اسهال» در حال تبدیل به یک بحران انسانی می‏باشد به طوری که هر ساله 8 میلیون نفر در دنیا بر اثر ابتلا به بیماری‏های ناشی از مصرف آب ناسالم جان خود را از دست می‏دهند.

در کنار محدودیت و توزیع نابرابر منابع آب شیرین در مناطق مختلف کره‏ زمین؛ رشد سریع جمعیت، آلودگی منابع آب شیرین، نابودی محیط ‏زیست، نبود فن‏آوری لازم برای بهره‏ برداری و مصرف مجدّد آب، تأمین آب آشامیدنی را با مشکل مواجه کرده‏ است که این عوامل، آینده‏ انسان را با مشکلات شدیدتری مواجه می‏سازند.

این آینده‏ تیره و ناامید کننده، بیش از پیش دامنگیر ساکنان قاره‏ های آفریقا و آسیا خواهد بود، جایی که از هم ‏اکنون کمبود آب، بیشتر از سایر قاره‏ ها خودنمایی می‏کند. پیش‏بینی می‏شود تا سال 2050 میلادی، در بدترین حالت، 7 میلیارد نفر در 60 کشور و در بهترین حالت 2 میلیارد نفر در 48 کشور دنیا با کمبود آب مواجه خواهند شد.

هم اکنون در برخی از کشورهای قاره‏ آفریقا و آسیا دستیابی به آب قابل شرب، کاری طاقت فرسا می‏باشد. در این کشورها، آب از چاله‏ ها و برکه‏ هایی به دست می‏ آید که آبشخور حیوانات نیز هستند. این آب آشامیدنی، آلوده به میکروب، ویروس و اَنگل‏هایی است که سلامتی مصرف‏ کنندگان را به خطر می‏اندازد.